Składniki zmianowania

Składniki zmianowania

Istnieje specjalna dziedzina ekologii zajmująca się ilościowym i jakościowym składem roślinności w zależności od siedliska; zwana fitosocjologią. Na podstawie składu gatunkowego roślin żyjących na danym terenie można określić rodzaj gleby, stosunki wodne i warunki klimatyczne danego środowiska. Każdy użytek zielony składa się z traw, koniczyn i innych roślin zielnych, a lasy głównie z różnorodnych drzew i krzewów. Istnieje ścisła harmonia w życiu i rozwoju tych zespołów roślinnych. Część podziemna rośliny związana jest ściśle z glebą i z organizmami w niej żyjącymi. Część nadziemna natomiast otoczona jest powietrzem, dociera do niej światło, ciepło i woda, ma kontakt z mikroorganizmami oraz z owadami, ptakami i innymi zwierzętami. Wzajemne oddziaływanie tych czynników w całym rejonie wytwarza charakterystyczne cechy siedliskowe. Rolnictwo wkracza w te naturalne struktury i niszczy wzajemne oddziaływanie roślin, wprowadzając jednogatunkowe uprawy zajmujące duży obszar ziemi. Wszystkie inne rośliny, które wyrastają pomiędzy roślinami uprawnymi, uważane są za chwasty. Nie ulega wątpliwości, że taki sposób uprawy ma wiele zalet. Przy okazji zauważono, że gatunki rosnące obok siebie w warunkach naturalnych dobrze rosną po sobie. Dało to początek zmianowaniu roślin.
Istotne jest poznanie wymagań pokarmowych poszczególnych gatunków uprawianych w ogrodzie. Na tej podstawie można je podzielić na trzy grupy.
Pierwszą stanowią rośliny o dużych wymaganiach pokarmowych. Zalicza się do nich pomidor, ogórek, kapustne, seler, por i sałatę. Rośliny te potrzebują bardzo obfitego nawożenia. Do roślin o średnich wymaganiach pokarmowych można zaliczyć kalarepę, cebulę, marchew, burak ćwikłowy, skorzonerę, cykorię, rzodkiew, rzodkiewkę, roszponkę i rośliny przyprawowe. Rośliny te uprawiane po roślinach pierwszej grupy, korzystają z nawozów, jakie pozostały w glebie.
Po nich można uprawiać rośliny o małych wymaganiach pokarmowych. Są to przede wszystkim rośliny motylkowate, które mają zdolność wiązania wolnego azotu z powietrza i włączania w obieg fosforu unieruchomionego w glebie. Zasadą takiego trójczłonowego płodozmianu jest uprawa na tym samym polu spokrewnionych ze sobą gatunków najwcześniej po 3 latach. Przy częstszym następstwie, a także w monokulturze obserwuje się zmęczenie gleby, nagromadzenie w glebie patogenów i szkodników roślin.