Krzewy ozdobne.
Jak rozmieścić krzewy? Krzewy o dekoracyjnych liściach lub kwiatach zajmują dużo miejsca, na działce musimy więc ograniczyć się do 2—3 gatunków i wybrać je starannie, gdyż „zmiana dekoracji” byłaby kłopotliwa i kosztowna. Krzewy sadzi się przede wszystkim w miejscu wypoczynku, koło altany, ale można także utworzyć z nich żywopłot, najlepiej od strony drogi. Krzewy pnące, czyli pnącza, doskonale będą wyglądać na ścianie altany i na trejażach, które stanowią doskonałą osłonę miejsca wypoczynku. Pierwszeństwo warto dać krzewom obficie i pięknie kwitnącym, a spośród nich wybrać gatunki o jak najmniejszych rozmiarach. Często na przykład kusi posadzenie niezwykle efektownego złotokapu, tamaryszka czy buldeneżu, ale radość trwa krótko, gdyż po paru latach tak się rozrosną, że część działki będzie nie do użytku.
Przygotowanie gleby. Popularne krzewy ozdobne mają nie większe wymagania niż krzewy owocowe, których uprawa jest znana każdemu działkowcowi. Wystarczy więc przygotować glebę tak jak pod porzeczki czy maliny. Chcąc zapewnić im jeszcze lepsze warunki, można przygotować miejsce tak jak pod róże. Niektóre krzewy (np. różanecznik) mają specyficzne wymagania. Będą one uwzględnione w opisach poszczególnych gatunków.
Sadzenie. Większość krzewów liściastych sadzi się w okresie ich spoczynku, tzn. późną jesienią lub wczesną wiosną. Termin jesienny jest praktyczniejszy, tylko na glebach gliniastych, bardzo wilgotnych, sadzenie wiosenne jest bezpieczniejsze. Wiosną lepiej również sadzić krzewy wrażliwe na mróz, jak np. migdałek pełnokwiatowy. Gatunki iglaste oraz liściaste, zimnozielne, tzn. o liściach nie opadających (np. różanecznik) sadzi się albo na początku maja, albo od połowy sierpnia do połowy września.
Odstępy między krzewami są dla działkowca sprawą mało istotną, gdyż zwykle sadzi 2—3, najwyżej 5 krzewów, i to każdy innego gatunku. Na ogół krzewy średnio wysokie sadzi się co 1—1,5 m, bardzo małe co 60—80 cm, a tworzące żywopłot co 40—60 cm.
Materiał szkółkarski należy nabywać tylko w kwalifikowanych szkółkach lub w sklepach ogrodniczych. Trzeba też zwrócić uwagę, aby krzewy miały pędy regularnie rozmieszczone, zdrowe, o nieuszkodzonej korze i dużo drobnych korzeni. Krzewy iglaste i zimno-zielone powinny być sprzedawane z dużą bryłą korzeniową, owiniętą tkaniną workową. Przed sadzeniem bryłę tą trzeba dobrze zmoczyć, najlepiej przez zanurzenie w wodzie.
Wielkość dołków pod krzewy powinna być taka, aby korzenie swobodnie się w nich mieściły. Przed sadzeniem należy korzenie dokładnie obejrzeć i odciąć wszystkie nadłamane lub silnie uszkodzone tuż pod miejscem złamania. Jeżeli jest bardzo sucho, dobrze jest wlać do dołka na kilka godzin przed sadzeniem kilka litrów wody. Warto też usypać na dnie dołka kopczyk z próchnicznej ziemi lub kompostu i rozłożyć na nim korzenie (jak przy sadzeniu róż). Umieszczając krzew w dołku trzeba uważać, aby szyjka korzeniowa znalazła się na tej samej głębokości, na jakiej była w szkółce. Podczas zasypywania dołka trzeba krzewem lekko potrząsnąć, aby ziemia dostała się między korzenie, a w końcu udeptać ją dookoła rośliny.
Wokół posadzonych krzewów formujemy miskę i podlewamy je obficie, aby ziemia osiadła, a następnie usypujemy kopczyk w celu zabezpieczenia korzeni ii dolnej części rośliny przed mrozem. Jeżeli sadzimy wiosną, kopczyk jest zwykle niepotrzebny; w razie suszy dobrze jest usypać go i pozostawić na 2—3 tygodni.
Sadząc żywopłot nie kopie się osobnych dołków pod każdy krzew, lecz jeden rów takiej samej szerokości i głębokości, jaką miałyby dołki. Aby ułatwić zachowanie właściwych odstępów między krzewami, dobrze jest wzdłuż rowu położyć deskę z wyraźnie zaznaczonymi odległościami. Żywopłot powinny sadzić dwie osoby: jedna przytrzymuje krzew w wyznaczonym miejscu, a druga zasypuje rów ziemią i udeptuje ją. Krzewy żywopłotowe przycinamy zaraz po posadzeniu, na wysokości około 20 cm nad ziemią.