Roślinność a elementy uzbrojenia

Między uzbrojeniem terenu zieleni a jego roślinnością istnieją związki bardzo istotne dla praktyki zawodowej. Oddziaływanie jest dwukierunkowe. Od dawna znane są przykłady agresji korzeni niektórych gatunków drzew wobec wielu urządzeń i instalacji podziemnych; ale znane jest też niekorzystne oddziaływanie niektórych instalacji, zwłaszcza ciepłowniczych, na znajdującą się w sąsiedztwie roślinność.

Do największych uszkodzeń i zniszczenia roślinności drzewiastej dochodzi wówczas, kiedy w bliskim, sąsiedztwie drzew układa się przewody lub buduje kanały. W takich sytuacjach dochodzi do przecięcia 20-40% korzeni. Następuje wówczas zachwianie procesów fizjologicznych drzewa, wywołanych ograniczeniem pobierania wody i składników pokarmowych. Odbija się to gorzej na drzewie, jeżeli wykopy takie wykonuje się w lecie, kiedy panują już trudności w zdobyciu dostatecznej ilości wody przez drzewo. Pogorszenie sytuacji powoduje znaczne osuszenie gruntu przez zwiększenie powierzchni parowania. Przewlekłe prowadzenia tego rodzaju robót może doprowadzić do szybkiego zamierania drzewa. Największe straty w drzewostanie miast i osiedli obserwuje się po przeprowadzeniu magistrali ciepłowniczych zwykle wzdłuż zadrzewionych arterii komunikacyjnych.

Zapobiec można tym niekorzystnym następstwom przez;
—    zachowanie odległości prowadzenia przewodów nie mniejszej od zasięgu korony drzewa;
—    zapewnienie drzewu nawodnienia i nawożenia w czasie trwania robót, w części nie naruszonej wykopem;
—    prawidłowe wykonanie cięcia korzeni i właściwą pielęgnację ran;
—    wprowadzenie do podłoża od strony wykopu substratu glebowego ułatwiającego regenerację korzeni po zasypaniu wykopu;
—    zapewnienie drzewu odpowiedniej pielęgnacji w okresie 3 – 5 lat po zakończeniu robót.

Zagrożenia dla różnych elementów uzbrojenia wynikające z agresji systemu korzeniowego polegają przede wszystkim na przedostawaniu się korzeni do przewodów kanalizacyjnych o niewielkich średnicach lub do sieci przewodów odwadniających. Korzenie przedostają się do wnętrza tych przewodów przez nieszczelne połączenia i pęknięcia. Niekiedy pęknięcie może być wywołane przez nacisk korzenia rozrastającego się w pobliżu przewodu. Pęknięcia przewodów, zwłaszcza wykonywanych z rur betonowych i ceramicznych, są bardzo częste na gruntach niedostatecznie ustabilizowanych (osiadających) lub przewodów niedbale ułożonych na podłożu. Korzenie rozrastają się bardzo intensywnie i po pewnym czasie przyczyniają się do zamknięcia przewodu. Usuwanie uszkodzeń tego typu na ogół nie jest możliwe bez, wymiany pewnego odcinka przewodu. Do drzew o dużych możliwościach wrastania do przewodów należą topole, wierzby, klony i lipy.
Tego rodzaju zagrożenie można ograniczyć między innymi przez zachowanie dopuszczalnych odległości sadzenia drzew od różnych przewodów oraz stosowanie na przewody odpowiednich materiałów i przestrzeganie właściwego wykonawstwa.